STCW
INFO
Pierwsza praca na morzu
Przewodnik „Pierwsza praca na morzu” przedstawia w 5 krokach jakie wymagania formalne należy spełnić, aby podjąć pracę na statku
Centrum Szkoleń Morskich w Gdyni
CSM Gdynia, Plac Kaszubski 8 p. 107
Przewodnik „Pierwsza praca na morzu – 5 kroków do kariery” jest objęty ochroną na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2509 z późn. zm.) i stanowi własność intelektualną Centrum Szkoleń Morskich w Gdyni.
Podjęcie pracy na morzu wymaga odpowiedniego przygotowania i zdobycia niezbędnych kwalifikacji. Praca na morzu to droga do fascynującej kariery zawodowej.
Przewodnik zawiera 5 kroków, które należy wykonać, aby spełnić wymogi formalne do podjęcia pracy na statku. Praca ta wymaga przyswojenia określonej wiedzy i umiejętności, a także przejścia ścieżki administracyjnej zgodnie z przepisami prawa krajowego i międzynarodowego.
Mamy nadzieję, że ten przewodnik odpowie na kluczowe pytania na drodze do pierwszego kontraktu. Znajdziesz w nim:
- opis wymaganych szkoleń STCW
- informacje o badaniach lekarskich
- procedura wydania książeczki żeglarskiej
- uzyskanie świadectwa kompetencji
- listę agencji załogowych (crewingowych)
Krok 1
Wiedza i umiejętności
Kursy STCW wymagane do książeczki żeglarskiej oraz do podjęcia pracy na statku?
Krok 2
Świadectwo zdrowia
Jak uzyskać międzynarodowe świadectwo zdrowia wymagane do książeczki i pracy?
Krok 3
Książeczka żeglarska
Jaka jest procedura złożenia wniosku o wydanie książeczki żeglarskiej?
Krok 4
Świadectwo kompetencji
Jak uzyskać świadectwo młodszego marynarza, kucharza, motorzysty lub rybaka?
Krok 5
Umowa o pracę - kontrakt
Jak szukać pracy i na co zwrócić uwagę w czasie starania się o pierwszy kontrakt?
STCW
INFO
Wiedza i umiejętności
Masz do wyboru 2 ścieżki nabycia wiedzy i umiejętności, aby rozpocząć pracę na morzu – poprzez ukończenie szkoły, uczelni lub odbycie odpowiednich kursów morskich w ramach przeszkolenia STCW
Krok 1
Ścieżka 1
Wykształcenie
Szkoła średnia lub wyższa
Ukończenie szkoły średniej o profilu morskim może być pierwszym krokiem do kariery na morzu. Rozważ też studiowanie na jednej z morskich uczelni, takich jak:
Uczelnie te oferują kierunki związane z żeglugą morską, nawigacją, inżynierią okrętową, czy transportem morskim. W ramach zajęć na uczelni zdobędziesz niezbędną wiedzę, umiejętności, a także ukończysz wymagane kursy STCW. Otrzymasz również możliwość odbycia praktyk morskich na statkach.
Ścieżka 2
Kursy morskie
Przeszkolenie STCW
Aby zacząć pracę na morzu wystarczy przejść odpowiednie kursy STCW. Dlatego drogę do kariery na morzu możesz rozpocząć od ukończenia kilkudniowych szkoleń morskich w ośrodku takim jak:
Do otrzymania książeczki żeglarskiej i zatrudnienia na statku potrzebujesz podstawowej wiedzy i umiejętności w ramach kursu bezpieczeństwa (w skrócie: BST – Basic Safety Training) często określanego jako kurs STCW, z zakresu:
elementarnych zasad udzielania pierwszej pomocy medycznej (EFA)
Elementary First Aid (EFA)
Ważny bezterminowo
Szkolenie obejmuje udzielanie pierwszej pomocy w najczęstszych stanach nagłych na statku. Uczestnicy uczą się m.in. resuscytacji krążeniowo-oddechowej, tamowania krwotoków i postępowania przy złamaniach.
bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej (PSSR)
Personal Safety and Social Responsibilities (PSSR)
Ważny bezterminowo
Szkolenie wprowadza w zasady bezpiecznej pracy i życia na statku, odpowiedzialności za współpracowników. Poruszane są tematy min. komunikacji, dyscypliny, stresu, kultury bezpieczeństwa oraz zrozumienia roli jednostki w funkcjonowaniu załogi.
ochrony przeciwpożarowej stopnia podstawowego (BFF / PPOŻ)
Basic Firefigting (BFF)
Ważny 5 lat
Szkolenie obejmuje podstawowe zasady zapobiegania pożarom. Uczestnicy poznają min. budowę sprzętu gaśniczego, procedury alarmowe, techniki gaszenia różnych typów pożarów. Zajęcia odbywają się również na poligonie.
indywidualnych technik ratunkowych (PST / ITR)
Personal Survival Techniques (PST)
Ważny 5 lat
Szkolenie przygotowuje do sytuacji opuszczenia statku oraz przetrwania na morzu. Uczestnicy uczą się min. procedur awaryjnych, korzystania z tratw i sprzętu ratunkowego. Część praktyczna obejmuje zajęcia na basenie.
oraz dodatkowo kursu, wymaganego do podjęcia pracy w charakterze członka załogi statku morskiego:
problematyki ochrony na statku (PSA)
Security Awareness Training for All Seafarers (PSA)
Ważny bezterminowo
Szkolenie wprowadza uczestników w podstawowe zasady ochrony statku. Omawiane są aktualne zagrożenia dla bezpieczeństwa żeglugi, takie jak terroryzm, piractwo i sabotaż, a także sposoby ich rozpoznawania i zgłaszania.
Świadectwa przeszkolenia STCW:
- Po ukończeniu kursów otrzymasz świadectwa STCW (certyfikaty) potwierdzające określone kwalifikacje
- Certyfikaty STCW wydaje Urząd Morski w języku polskim i angielskim - są uznawane na całym świecie
- Niektóre certyfikaty są wydawane bezterminowo, a niektóre podlegają odnowieniu po 5 latach
- W zależności od rodzaju statków (promy pasażerskie, jachty komercyjne, tankowce itd.) lub w przypadku przydzielonych obowiązków na danym stanowisku, mogą być wymagane dodatkowe certyfikaty. Każdorazowo pracodawca określa konkretne wymagania co do kwalifikacji na danym stanowisku
Pamiętaj:
Certyfikat kursu BST jest wymogiem formalnym do wydania książeczki żeglarskiej i, razem z certyfikatem kursu PSA, stanowi minimalny wymóg do podjęcia pracy w charakterze członka załogi statku morskiego.
Podstawowe szkolenia STCW
Zgodnie z Konwencją STCW poniższe kursy to minimalne wymagania w zakresie wiedzy i umiejętności niezbędnych do podjęcia pracy na morzu.
Dla każdego członka załogi statku bez względu na zajmowane stanowisko
Czego potrzebujesz na ćwiczenia BST:
- Na basenie: strój kąpielowy (obowiązują kąpielówki typu slipy bądź przylegające spodenki kąpielowe – zakaz pływania w spodenkach plażowych/bermudach/szortach), ręcznik i klapki
- Na poligonie ppoż.: gorsze ubranie i rękawiczki chroniące przed ubrudzeniem, pełne obuwie i skarpety na zmianę.
Dodatkowe szkolenia STCW
Dla personelu działu hotelowego na statkach pasażerskich i jachtach komercyjnych
Dla członków załóg z przydzielonymi obowiązkami w zakresie ochrony
Świadectwo zdrowia
Dokument potwierdzający brak przeciwskazań zdrowotnych do pracy na morzu. Świadectwo jest niezbędne do podjęcia zatrudnienia i otrzymania książeczki żeglarskiej
Krok 2
Obowiązkowe badania lekarskie
- Zgłoś się do uprawnionego lekarza do badania marynarzy
- Po pozytywnym wyniku badań otrzymasz międzynarodowe świadectwo zdrowia wymagane do wniosku o wydanie książeczki żeglarskiej i podjęcia pracy
Badania lekarskie dla marynarzy w Polsce
Dodatkowe informacje:
- Zadzwoń wcześniej, aby potwierdzić zakres potrzebnych badań i dostępność lekarza - lista lekarzy z podziałem na województwa jest dostępna na stronach Urzędów Morskich
- Upewnij się w biurze ośrodka szkoleniowego, że wizyta lekarska lub badania nie kolidują z planem zajęć (jeżeli planujesz odbyć badania lekarskie w czasie pokrywającym się z terminem kursu)
- Świadectwo zdrowia jest ważne, w zależności od wieku osoby badanej - 2 lata lub 1 rok
- W niektórych regionach świata mogą być wymagane dodatkowe szczepienia lub badania
- Świadectwo zdrowia jest niezbędne do wydania książeczki żeglarskiej i podjęcia pracy
Książeczka żeglarska
Dokument tożsamości marynarza, zastępujący paszport w żegludze międzynarodowej i potwierdzający staż pracy na morzu
Krok 3
PROCEDURA
URZĘDU MORSKIEGO
A>B>C>D>E
A
Ukończ
kurs bezpieczeństwa
Przeszkolenie STCW
Warunkiem formalnym do ubiegania się o wydanie książeczki żeglarskiej jest ukończenie kursu bezpieczeństwa (BST). Należy mieć ukończone 4 szkolenia, które zawarte są w kursie BST, czyli:
- Elementarne zasady udzielania pierwszej pomocy medycznej (EFA)
- Bezpieczeństwo własne i odpowiedzialność wspólna (PSSR)
- Ochrona przeciwpożarowa - stopień podstawowy (BFF)
- Indywidualne techniki ratunkowe (PST - ITR)
Pamiętaj:
Do wniosku o wydanie książeczki żeglarskiej można dołączyć zaświadczenie o ukończeniu kursu wydane przez ośrodek szkoleniowy, ale tylko gdy po ukończeniu kursu certyfikat nie został jeszcze wystawiony przez Urząd Morski.
Uwaga:
- statkach handlowych i pasażerskich
- jachtach komercyjnych
- kutrach rybackich
B
Przejdź
badania lekarskie
Świadectwo zdrowia
Składając wniosek o wydanie książeczki żeglarskiej należy posiadać świadectwo zdrowia. Urząd Morski nie wymaga dołączenia do wniosku kserokopii ważnego świadectwa zdrowia, ale wymaga oświadczenia o jego posiadaniu pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Pamiętaj:
Bez względu na konieczność posiadania świadectwa zdrowia do wydania książeczki żeglarskiej, świadectwo zdrowia jest bezwzględnie wymagane do podjęcia pracy.
Uwaga:
- jeżeli wnioskujesz o książeczkę żeglarską w ramach praktyk morskich to oświadczenie o posiadaniu świadectwa zdrowia nie jest wymagane.
C
Opłać
wydanie książeczki
Opłata administracyjna
Przed złożeniem wniosku o wydanie książeczki żeglarskiej należy dokonać opłaty administracyjnej za jej wydanie, a potwierdzenie dokonania opłaty dołączyć do wniosku. Opłatę w kwocie 200 zł wnosi się bezpośrednio na konto Urzędu Morskiego. Jeżeli jesteś studentem lub uczysz się w szkole średniej i kierowany jesteś na praktyki morskie, to opłata ta wynosi 100 zł.
Aktualny numer konta i wymagania dotyczące formy potwierdzenia przelewu jak i tytułu przelewu, znajdują się na stronach Urzędów Morskich. Urząd Morski w Gdyni umożliwia dokonanie wpłaty w wpłatomacie, który znajduje się w biurze podawczym.
Uwaga:
Przed dokonaniem przelewu, zawsze upewnij się na stronach Urzędu Morskiego, że twój przelew:
- ma tytuł zgodny z wymaganiami Urzędu Morskiego
- zostanie wpłacony na odpowiedni numer konta bankowego
- jest na właściwą kwotę
Informacje o opłacie:
D
Złóż
wniosek o książeczkę
Złożenie dokumentów
Wniosek o wydanie książeczki żeglarskiej składa się z załącznikami w Urzędzie Morskim. Pełna dokumentacja obejmuje poniższe pozycje:
- Wniosek o wydanie książeczki żeglarskiej
- Kopię świadectwa przeszkolenia w zakresie bezpieczeństwa STCW (BST) (lub potwierdzenie ukończenia kursu wydane przez ośrodek szkoleniowy)
- Aktualną fotografię spełniającą wymogi określone przez Urząd Morski
- Potwierdzenie dokonania opłaty za wydanie książeczki żeglarskiej
- Ewentualnie dodatkowe dokumenty w przypadkach opisanych poniżej w uwagach
Pamiętaj:
Wniosek o wydanie książeczki żeglarskiej składa się osobiście w Urzędzie Morskim lub elektronicznie przez platformę e-PUAP. Podczas składania wniosku należy mieć przy sobie dowód osobisty lub paszport.
Uwaga:
W niektórych przypadkach możesz potrzebować dodatkowych dokumentów do wniosku o wydanie książeczki żeglarskiej, między innymi gdy:
- wypływasz na praktyki potrzebujesz potwierdzenia tego faktu przez szkołę, uczelnię lub armatora
- jesteś niepełnoletni wymagana jest zgoda rodziców lub opiekunów prawnych
- jesteś cudzoziemcem musisz dołączyć kopię dokumentów potwierdzających legalny pobyt w Polsce
Uprzejmie prosimy o zapoznanie się ze szczegółami procedury na stronach Urzędu Morskiego przed przystąpieniem do składania wniosku o wydanie książeczki żeglarskiej.
Szczegóły procedury i wniosek do pobrania:
E
Odbierz
książeczkę żeglarską
Odbiór książeczki
Na rozpatrzenie wniosku o wydanie książeczki żeglarskiej, Urząd Morski ma 30 dni od daty jego złożenia. Kiedy książeczka jest gotowa zostaniesz o tym poinformowany. Jeżeli wniosek zostanie odrzucony masz 14 dni na złożenie odwołania od dnia otrzymania decyzji.
Pamiętaj:
Książeczkę żeglarską można odebrać osobiście lub przez pełnomocnika ustanowionego przed notariuszem. Przy odbiorze należy mieć przy sobie dowód osobisty lub paszport.
Uwaga:
Aby inna osoba mogła za Ciebie odebrać książeczkę żeglarską niezbędne jest udzielenie jej pełnomocnictwa, które min.:
- musi mieć formę pisemną i być udzielone przed notariuszem, oraz
- uprawnia pełnomocnika do odbioru książeczki żeglarskiej z w określonym Urzędzie Morskim (należy wskazać: w Gdyni lub Szczecinie) w imieniu mocodawcy
Brak dopełnienia powyższych wymogów w kwestii pełnomocnictwa będzie skutkować odmową wydania pełnomocnikowi książeczki żeglarskiej przez Urząd Morski.
Szczegóły procedury:
Książeczka żeglarska jest ważna 10 lat
dla cudzoziemców 5 lat
Do czego potrzebujesz książeczki żeglarskiej?
- Książeczka zastępuje paszport w żegludze międzynarodowej
- W książeczce dokonuje się wpisów o czasie zatrudnienia na danym statku co stanowi podstawę do późniejszych odnowień kursów i uzyskania dyplomów zawodowych.
- Porada: pilnuj dat zamustrowania i wymustrowania, jeżeli data wymustrowania ze statku nie będzie wpisana w książeczce, praktyka w tym okresie nie zostanie uznana przez Urząd Morski
- Ciekawostka: Książeczka bywa nazywana marynarską, ale jest to określenie potoczne - urzędowa nazwa brzmi: książeczka żeglarska (Seamen’sBook)
Świadectwo kompetencji
Dokument potwierdzający kwalifikacje zawodowe na dane stanowisko na statku oraz wnioski, które można złożyć po ukończeniu kursu bezpieczeństwa (BST)
Krok 4
Uzyskanie świadectwa młodszego
marynarza, kucharza okrętowego, motorzysty, rybaka
Procedura określa jakie dokumenty należy złożyć:
- Wniosek o wydanie świadectwa załączony do procedury na stronie Urzędu Morskiego
- Świadectwo kursu bezpieczeństwa STCW (BST) lub zaświadczenie z ośrodka o jego ukończeniu
- Ważne świadectwo zdrowia marynarza wydane przez uprawnionego lekarza
- Świadectwo ukończenia szkoły, co najmniej podstawowej
- Aktualną fotografię do świadectwa
- Potwierdzenie zapłaty w wysokości 30 zł
Jak złożyć wniosek o świadectwo kompetencji?
Przeczytaj uważnie procedurę:
Ważne:
- Dokumenty składa się osobiście w Urzędzie Morskim, drogą pocztową lub elektroniczną wskazaną w procedurze
- Świadectwo odbiera się osobiście lub na podstawie upoważnienia do odbioru lub wysyłki - pliki w procedurze
- Ustawowo Urząd Morski rozpatruje wniosek o wydanie świadectwa w ciągu 30 dni od daty jego złożenia
- Przy składaniu wniosku przy odbiorze świadectwa należy potwierdzić swoją tożsamość
- Wniosek o wydanie świadectwa można złożyć z wnioskiem o wydanie książeczki żeglarskiej
Umowa o pracę - kontrakt
Krok 5
Przystąpienie do pracy
Przed wyjazdem na pierwszy kontrakt, upewnij się, że masz przy sobie:
- wszystkie wymagane dokumenty i certyfikaty
- oraz niezbędny ekwipunek
STCW
INFO
Kompendium
wiedzy STCW
Centrum Szkoleń Morskich w Gdyni
CSM Gdynia
81-350 Gdynia